Dorpsommetje Beilen

Beschrijving

Extra info

Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer 20.000 jaar geleden rond Beilen al mensen woonden. In jaar 1139 wordt Beilen voor het eerst genoemd in een oorkonde (‘Bele’). Door ontginningen in de vorige eeuw werden geregeld resten van oude nederzettingen en begraafplaatsen gevonden. Op 8 augustus 1820 legde een brand een groot deel van Beilen in de as, behalve de oude kerk. 

Wandel over de Torenlaan wat voorheen de Kerkhoflaan was. Dit was vroeger een zandweg met karrensporen en in de winter waren deze zandpaden vaak slecht begaanbaar. Ontdek de vroegere functie van de haven en de geschiedenis van de Brunstingerstraat. Ook kom je langs het Wilhelminaplein en De Paltz. 

1. Vanaf de parkeerplaats loop je voor de kerktoren van de Stefanuskerk langs. Je steekt de Torenlaan over en je slaat rechtsaf (westelijke richting). Je loopt parallel aan de Torenlaan en de begraafplaats over een sintelpad onder de beukenbomen. (A)
   
   
2. Na ongeveer 100m in de Torenlaan te hebben gelopen, zie je links het monument voor de gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Even verder in de Torenlaan op de kruising Torenlaan/Nassaukade/’t Spiek, sla je rechtsaf de Nassaukade in en loop je richting De Markt. (B)
   
   
3. Na De Markt loop je voor het appartementencomplex ‘Markant’ langs en steek je de Esweg over. Je houdt de haven aan jouw linkerhand en loopt de Brunstingerstraat in.
   
   
4. je loopt tot aan de tweede straat rechts, de hoek Brunstingerstraat/Esdoornlaan. Deze straat loop je in (C). je loopt nu rechtdoor in oostelijke richting, steekt de Ericalaan over en loopt via een voetpad naar de Esweg.
   
   
5. Je steekt de Esweg over, slaat linksaf en loopt het tweede smalle pad rechts in, tussen het verzorgingstehuis Spectrum en huisnummer 54 door, daarna loop je tussen de Harm Smeengeschool en de Hofstaete door en steek bij de kruising Raadhuisstraat/De Vos van Steenwijkstraat over. Je loopt de Hofstraat door en steekt vervolgens de Hekstraat over en loopt de Molenstraat in.
   
   
6. Al na enkele meters in de Molenstraat sla je rechtsaf de Prins Hendrikstraat in.
   
   
7. Je vervolgt je weg en ziet aan je linkerhand de ingang van GGZ-Drenthe, voorheen Stichting Beileroord. Je loopt rechts de Schoolstraat in richting het Wilhelminaplein (D).
   
   
8. Je vervolgt uw wandeling en komt op het Wilhelminaplein.
   
   
9. Je houdt nu rechts aan en loopt tot de hoek Wilhelminaplein/Kruisstraat en slaat linksaf.
   
   
10. Na enkele meters sla je linksaf en loop je de Bisschopsstraat in. Voor de voormalig pastorie sla je rechtsaf een onverhard pad in. Vervolgens sla je nogmaals rechtsaf. Je ziet hier de oude beuken langs het pad. Je loopt nu langs het kerkgebouw van de Nederlandse Protestantenbond. Dan steek je De Paltz (E) over en vervolg je weg op het wandelpad. Je loopt nu over de voormalige loop van de Beilerstroom.
    
    
11. Als je De Perk oversteekt, zie je de Stefanuskerk en de begraafplaats. Hier eindigt de wandelroute.

(A) Kerkhoflaan, nu Torenlaan
De Kerkhoflaan, nu de Torenlaan, was vroeger een zandweg met karrensporen en in de winter waren deze zandpaden vaak slecht begaanbaar. In 1907 werden de keien in de straten van Beilen vervangen door klinkers.

(B) De haven
Op het einde van de 18de eeuw werd de Beilervaart gegraven. Bij Beilen eindigde deze vaart in de genaamde ‘Kolk’. Deze kolk had vroeger een afmeting van 30x20 meter. De loskade van ongeveer 10m breedte lag voor café ‘De Veehandel’, het latere Hotel Homan, Amsterhotel, daarna discotheek Skopje en anno 2009 het appartementencomplex ‘Markant’.

(C) Brunstingerstraat
De Brunstingerstraat heette in het begin van de vorige eeuw in de volksmond Foezelsloot. Het was een bermsloot die oostelijk van de weg liep en diende voor de afvoer van afvalwater. Foezel is de naam voor (slechte) jenever.

(D) Wilhelminaplein
Rechts naast het Wilhelmina Zalencentrum stond voorheen het oude gemeentehuis. In 1891 werd de voormalige openbare lagere school verbouwd tot gemeentehuis. Op de plaats van het huidige Wilhelmina Zalencentrum was eind 19de eeuw een nieuwe lagere school gebouwd. Het Wilhelminaplein dankt zijn naam aan het feit dat er 13 september 1923 tijdens de feesten ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van koningin Wilhelmina voor het gemeentehuis een linde werd geplant, die de naam Wilhelminaboom kreeg. Op de hoek Wilhelminaplein/Kruisstraat stond tot eind oktober 2009 het huis van de Beiler dichter/conferencier Roel Reijntjes. In dit huis heeft hij vanaf 1929 tot zijn overlijden op 19 april 2003 gewoond. Vele gedichten heeft hij hier over zijn huis, zijn hofje en zijn Beilen geschreven.

E) De Paltz
Pals is verbasterd tot De Paltz, moet worden verklaard al een verhoogde weg temidden van drassig land. Door De Paltz liep de doorgaande weg van Beilen naar Westerbork. De Beilerstroom scheidde tot ver in de 20e eeuw het dorp Beilen van de buurtschap De Paltz.