Concert door het Castello Consort met pianist Rik Kuppen

OUD en HEDENDAAGS gecombineerd
Rik Kuppen heeft met het Castelloconsort, een groep "oudemuziekers" die zich specialiseren in (hele) oude muziek,  een programma gemaakt waarin Ligetis Musica Ricercata, gecombineerd wordt met muziek van Frescobaldi. Ligeti hield namelijk ontzettend van deze muziek en het laatste deel van zijn beroemde suite is dan ook een hommage aan Frescobaldi. Ook de clavecinist Menno van Delft gaat enkele stukken van Ligeti spelen op clavecimbel. Het wordt dus heel gaaf en spannend om deze twee werelden in de klassieke muziek te gaan verbinden met elkaar!

Voor ons, musici van het Castello Consort, is de muziek uit de renaissance en vroegbarok onze voornaamste bron van inspiratie. Bij het samen muziek maken zijn we constant op zoek naar een zangerige, expressieve klank en zijn we bezig met harmonieus samenspel. De basis van het ensemble wordt gevormd door Elise Dupont, Anne-Linde Visser en Matthijs van der Moolen.

Musici:
Rik Kuppen, piano
Menno van Delft, klavecimbel
Elise Dupont, barokviool
Anne-Linde Visser, viola da gamba & cello
Matthijs van der Moolen, baroktrombone
Luis Tasso Santon, dulciaan

PROGRAMMA
Ligeti x Frescobaldi
I. Sostenuto - Misurato - Prestissimo Györgi Ligeti (1923-2006)
Toccata Quarta ‘Piva’ Girolamo Frescobaldi (1583-1643)
II. Mesto, rigido e cerimoniale Györgi Ligeti
Fantasia Terza Girolamo Frescobaldi
***
Ricercar Ottava, obligo di non uscir di grado Girolamo Frescobaldi
III. Allegro con spirito Györgi Ligeti
Baletto e Ciaconna Girolamo Frescobaldi
IV. Tempi di Valse Györgi Ligeti
Canzon seconda Girolamo Frescobaldi
***
V. Rubato. Lamentoso Györgi Ligeti
Toccata per Spinetta sola Girolamo Frescobaldi
Canzona a 4, “Sopra Rugier”
***
VI. Allegro molto capriccioso Györgi Ligeti
Canzone Decimasesta a due bassi “Samminiata” Girolamo Frescobaldi
VII. Cantabile molto legato Györgi Ligeti
Toccata per spinetta e violino Girolamo Frescobaldi
***

VIII. Vivace. Energico Györgi Ligeti
Passacaglia Ungherese
IX. Adagio. Mesto – Allegro maestoso (Béla Bartók in Memoriam)
Canzona Trigesimaquinta a 4, “l’Alessandrina” Girolamo Frescobaldi
X. Vivace. Capriccioso Györgi Ligeti
***
XI. Andante misurato e tranquillo Györgi Ligeti
Ricercar Dopo il Credo Girolamo Frescobaldi
 

​

Toelichting Ligeti x Frescobaldi
In 1953 voltooide Gyorgy Ligeti een van zijn beroemdste en meest geliefde werken:

                                                                   ‘Musica Ricercata’.
Het laatste deel van dit werk - geïnspireerd door muziek uit een ver verleden - is een hommage aan
Renaissance componist Girolamo Frescobaldi. Ligeti sloeg hiermee een brug naar vergane tijden, en
maakte een verbinding tussen twee totaal verschillende muziekstijlen. Ligeti’s fascinatie voor Oude Muziek komt ook tot uiting in zijn werken voor klavecimbel solo, een kruisbestuiving van nieuwe muziek op een oud instrument.
In dit programma plaatsen we de muziek van deze twee grootheden in ‘elkaars’ daglicht en volgen we de opzet van Ligeti’s ‘Musica Ricercata’.
Het ricercare is als muziekvorm de voorloper van de beroemde fuga. Frescobaldi is een van de bekendste componisten in het genre. Ricercare betekent letterlijk ‘(onder)zoeken’. Vaak is het een zoektocht van enkele minuten naar een tonaliteit, door middel van verschillende muzikale thema’s.
Dit ‘onderzoeken’ is precies het vertrekpunt van Musica Ricercata. Net als bij de oorspronkelijke
ricercare, is de Musica Ricercata een zoektocht naar harmonische functies. Het eerste deel van deze suite bestaat uit slechts twee noten. Bij elk volgend deel wordt een nieuwe noot toegevoegd, tot hij in het laatste deel de twaalf noten van ons notensysteem bereikt heeft. Elk deel krijgt een specifieke eigen kleur en betekenis; daarnaast is de muziek heel theatraal. Ligeti schrijft met dit stuk een ongelofelijk origineel werk; hij trekt zich niets aan van oude structuren en creëert zijn eigen harmonische en structurele taal 'Ex Nihilo’.
Door het introduceren van een nieuwe noot bij elk deel, krijgt de muziek steeds meer
expressiemogelijkheden en wordt zij steeds gecompliceerder. De muziek van Frescobaldi sluit hier
perfect op aan: dit kan zowel qua thema, karakter, of harmonie zijn.

Ter illustratie geven we hier twee voorbeelden aan de hand van muziekfragmenten:

Ligeti - I. Sostenuto - Misurato - Prestissimo Frescobaldi - Toccata Quarta ‘Piva’
In het eerste deel van Ligeti is maar één noot te horen, voorafgaand aan de eindnoot. Deze Piva van
Frescobaldi heeft ook een thema dat begint met zes opeenvolgende zelfde noten, dat vloeiend aansluit op het openingsdeel van Ligeti.

Ligeti - II. Mesto, rigido e cerimoniale Frescobaldi - Fantasia Terza
In deel twee introduceert Ligeti de kleine secunde. Dit thema van de kleine secunde klinkt expressief en klagend. Hetzelfde thema is ook het begin van Frescobaldi’s Fantasia Terza. In beide stukken blijft dit thema steeds terugkomen. Frescobaldi speelt in de herhalingen veel met de lengte van deze noten: soms komt het thema snel voorbij, en soms is het een lange zeurende noot op de achtergrond.

Dit programma is mede mogelijk gemaakt dankzij steun van het Fonds Podiumkunsten, het Cultuurfonds en de Gemeente Den Haag.





Entree: € 25,-   (inclusief koffie/thee vóór en drankje en knabbeltje na het concert)
jeugd t/m 23 jaar gratis.(Er is een beperkt aantal gratis plaatsen) Wel reserveren via de mail: mariahoeveconcerten@gmail.com