Het Nationaal Park Dwingelderveld is het grootste aaneengesloten natte heidegebied van West-Europa. Het gebied telt meer dan zestig vennen en veenmoerasjes en er zijn maar liefst twee schaapskuddes met herder die de heide in conditie houden. In dit Nationaal Park kun je nog genieten van de stilte en een eindeloze, ongestoorde horizon...
Natte slenken en droge zandruggen wisselen elkaar af. Zo’n 150.000 jaar geleden verpulverden Scandinavische gletsjers de stenen, rotsen en kiezels in Drenthe tot een dikke laag kleileem dat water moeilijk doorlaat. Meer dan zestig vennetjes en veentjes drukken daarom hun kletsnatte stempel op het Dwingelderveld. Daardoor is er veel variatie in plantengroei en dierenleven. In de natste delen groeien dopheide, veenpluis en klokjesgentiaan, en op de droge stukken staan struikheide en muizenoor. Roodborsttapuit, wulp en boomleeuwerik zijn slechts drie van de tientallen vogelsoorten die hier in de heide broeden.
Op het Dwingelderveld lopen twee schaapskuddes. Beide kuddes bestaan uit Drentse Heideschapen, het oudste schapenras van het vaste land van West-Europa. Door het begrazen vergrast de heide minder en door het 'snoeien' van de heidestruikjes blijft de heide krachtig en gezond. De Schaapskudde Ruinen bestaat uit ongeveer 300 schapen en de schaapskooi van deze kudde kun je vinden op loopafstand van Bezoekerscentrum Dwingelderveld. Aan de andere kant van het gebied vind je de schaapskooi van Schaapskudde Achter t Zaand in Lhee. Iedere dag, zowel in de zomer als de winter, gaan de herders met hun schapen de heide op. Wil je de kudde uitzwaaien en terug zien komen? Kijk dan op het krijtbord bij de schaapskooi. Daarop schrijven de herders hoe laat ze vertrekken en terugkomen.
Aan de rand van de hei staat een rijksmonument: de Dwingeloo Radiotelescoop, die al sinds 1956 het heelal afspeurt. Een radiotelescoop functioneert het best in een omgeving zonder bebouwing en ruis, en beide zijn op het Dwingelderveld ver te zoeken. Het heeft er zelfs toe geleid dat er op 10 miljoen lichtjaren van de Drentse hei twee sterrenstelsels zijn vernoemd naar het dorp Dwingeloo. Tip: Breng ook een bezoek aan de Planedome net buiten het centrum van Dwingeloo. Hier kun je proefjes doen, leer je hoe de Melkweg in elkaar zit en wat radiogolven nou eigenlijk zijn.
De meeste dorpen in de omgeving van het Dwingelderveld hebben hun oude karakter behouden. Waaronder Dwingeloo, die wordt gevormd door De Brink en de ui-vormige Siepeltoren van de kerk.
Door bos, over heide en langs vennetjes, slingerend over de heuveltjes van het Dwingelderveld'Wist je dat het 'Commissaris Cramerpad' het mooiste fietspad van Drenthe is?'
Het Bezoekerscentrum Dwingelderveld is de poort naar het Nationaal Park. Naast tentoostellingen is het bezoekerscentrum een beginpunt voor excursies, wandel- of fietstochten en kinderactiviteiten.
De wandelroute Boswandeling Spier van 5,5 km over smalle paadjes en langs weidse vergezichten. In het natstste gedeelte van het gebied loopt het pad over planken bruggetjes.
Op vijf minuten loopafstand van het Bezoekerscentrum, vind je de Ruiner schaapskooi en de uitkijktoren. Neem een kijkje bij de kudde en beklim de toren, waarbij je een schitterend uitzicht hebt over het omliggende gebied.
De Dwingelder schaapskudde Lhee van Natuurmonumenten hoort bij Schaapskooi Achter ‘t Zaand. Van half april tot december vertrekt de schaapskudde rond 10.00 uur en is omstreeks 17.00 uur weer terug bij de schaapskooi.
Maak een reis door de tijd met De Koets van Kibbelhoek met The Nature Game. Een magische tabletgame met filmpjes, raadsels, en interactieve spellen over de natuur van het Dwingelderveld. Geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar.
Even gluren door de kijkgaten van de vogelobservatiehut aan de Davidsplassen… Van hieruit heb je een prachtig uitzicht over de plassen en zijn de vele bijzondere vogels van dit gebied goed te bekijken.
De Dwingeloo Radiotelescoop, in gebruik genomen in 1956, is één van de oudste radiotelescopen ter wereld. Tot 1998 werd de radiotelescoop door ASTRON gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek van de Zon en de Melkweg.
Het familiepad in het Dwingelderveld is een verharde wandelroute (2,3 km) die uitermate geschikt is voor kinderwagens, rolstoelen, loopfietsen of stepjes.
Vier prachtige, uitdagende MTB-routes rondom Dwingeloo die garant staan voor meerdere dagen mountainbikeplezier en natuurbeleving: Richting Ruinen, Richting Havelte, Richting Appelscha & Richting VAM-berg.
