Klenckeroute

Beschrijving

Extra Info

De Klencke één van de nog 7 resterende Drentse havezates is eigendom van Natuurmonumenten en bestaat uit de in oorsprong 13e eeuwse omgrachte havezate, een aantal boerderijen en het 450 hectare grote landgoed met cultuurgrond, bos en heide. Het huidige huis is gebouwd in 1760. Het water, Drostendiep, langs De Klencke voorziet de grachten van het huis van water.

• De Klenckeroute bevindt zich in Zuidoost-Drenthe. In dit gebied is genoeg te beleven voor jong en oud. Breng een bezoek aan het enige kasteel van Drenthe of het stedelijk museum Coevorden in de gelijknamige vestingstad. Voor kinderen is er volop vertier in deze regio. Naast het kasteel is Plopsa Indoor Coevorden een leuk uitje. Jeugdhelden Kabouter Plop, Bumba of Maya de Bij ontmoet je hier allemaal.
• Aan de Klenckerweg, tussen Oosterhesselen en Sleen, ligt havezate De Klencke. Het woord 'klencke' betekent ondiepe plek in een rivier of beek. Dat verwijst waarschijnlijk naar het Drostendiep waaraan de havezate ligt. Het Drostendiep zou vernoemd zijn naar één van de bewoners van het huis: Cornelis van Dongen tot de Klencke. Hij was van 1743 tot 1748 drost van Drenthe. Dat betekende dat hij aan het hoofd van het bestuur van Drenthe stond. Een havezate was een versterkt woonhuis met landerijen, bewoond door een adellijke familie. De akkers werden verpacht aan boeren uit de buurt, die het land in ruil voor een deel van de oogst mochten bewerken. Ook behoorden er vijf boerderijen bij De Klencke. Deze werden ook verpacht. De bewoners van de havezate hadden verschillende rechten: zo mochten zij over invulling van de belangrijke banen in de omgeving beslissen, zoals dat van predikant, schoolmeester, koster en kerkmeester. Aan het begin van de 17e eeuw kreeg de havezate een politiek functie. De edelen, die bij de ridderschap van Drenthe wilden, moesten een havezate bewonen. De ridderschap vormde het bestuur over Drenthe. Na 1644 werd besloten geen huizen meer tot havezate te verheffen. Hierdoor kwam het bestuur van Drenthe in handen van een aantal adellijke families. Er hebben verschillende families op havezate De Klencke gewoond. Dat kwam omdat het onderhoud van een havezate heel duur is. Als de bewoners dit niet meer konden betalen, moesten ze het huis verkopen. Ook door huwelijken kon het huis in andere handen terechtkomen. De laatste familie die er woonde was de familie Van der Wijck. Aan het begin van de 20ste eeuw werd de havezate niet langer als woonhuis gebruikt, maar verhuurd. De havezate kreeg verschillende nieuwe functies, van jeugdherberg tot opvanghuis voor jongeren.
• Na een bezichtiging aan de indrukwekkende havezate de Klencke fiets je via Den Hool en Dalerveen naar Coevorden
• Coevorden is ontstaan rond 1150 bij een doorwaadbare plaats in een riviertje. In Coevorden werd al gauw een Kasteel gebouwd ter verdediging van één van de weinige toegangen tot Drenthe vanuit het zuiden. Het kasteel is één van de twee kastelen die Drenthe rijk was en dat nog bestaat. 
  Bekende bezienswaardigheden naast het kasteel zijn de binnenste en buitenste stadsgrachten met in ere herstelde bastions, het Arsenaal (1643) met museum, de Hervormde Kruiskerk (1645), de 322 meter hoge watertoren en de beelden van drie Podagristen voor het Kasteel en de Ganzenhoedster op de Markt.
• Je vervolgt je fietsroute vanuit Coevorden naar Dalen. Binnen de huidige gemeente Coevorden was Havezate De Klencke niet de enige. Aan de Hoofdstraat in Dalen stond tot 1914 een prachtig huis. In het dorp werd dit huis 'Het Kymmellshuis' genoemd.
  In 1843 beschreven de drie podagristen de Kymmelborg als een gebouw met een gezaghebbende uitstraling en een in steen uitgehouwen familiewapen boven de voordeur. De tuinen waar ze langs wandelden, waren verborgen achter een hoge haag. Vele generaties van de vooraanstaande regentenfamilie Kymmell woonden in dit huis.
• Dalen is van oorsprong een esdorp dat door de vele nieuwbouwwijken sterk is uitgebreid. Desondanks zijn er nog vele karakteristieke boerderijen te vinden. Het dorp telt een groot aantal bezienswaardigheden. De Nederlands Hervormde kerk dateert uit de veertiende eeuw en wordt gekenmerkt door zijn gave inrichting. Bij d'Aolle Bakkerij aan de Hoofdstraat, thans een eetcafé, is een oude bakkersoven met hulpstukken uit 1832 te bewonderen. Dalen staat bekend als het 'dorp tussen de molens'. Bij het dorp zijn twee molens te vinden, namelijk de Stellingmolen Jan Pol uit 1876 en stellingmolen De Bente uit 1814. Beide molens zijn nog in bedrijf en kunnen op gepaste tijden bezichtigd worden.

• De volgende plek op de route is Gees. In Gees staat de grootste zwerfsteen van Nederland. Dit historische exemplaar weegt maar liefst 35 ton zwaar en is 2,30 m hoog, 3,90 m lang e 2,75 m breed. Gees is ontstaan in 1210. Tot ongeveer 1860 was Gees het belangrijkste dorp van de regio. Gees voornamelijk bekend om zijn oude boerderijen. Twaalf boerderijen zijn aangewezen als monument en er zijn nog tientallen schuren en schaapskooien die een bezichtiging absoluut waard zijn.
• De volgende ‘stop’ op de Klenckeroute is in Oosterhesselen. Oosterhesselen is ontstaan in dezelfde tijd als Gees. Opvallend in het dorp is de kerk met losse kerktoren dat dateert uit de 15e eeuw. In de kerk is het familiewapen van het geslacht ‘Van In- en Kniphausen’: de eigenaren van De Klencke. Mede dankzij hen werd Oosterhesselen belangrijker dan Gees.
  De kruising van de tramwegen Hoogeveen-Nieuw-Amsterdam en Coevorden-Assen bezorgde het dorp de bijnaam van ‘Klein-Utrecht’.
• Via de graslanden van het Beekdal Kerkhorsten fiets je naar Aalden. Dit natuurgebied is weer een stuk natter gemaakt. Dankzij de ijzerrijke kwel groeien er nu planten als dotterbloem, waterviolier en holpijp. Er komen watersnippen, reeën en tientallen libellensoorten voor, kortom een prachtig beekdal.
• Aan de zuidwestzijde van Aalden zie je de molen van Aalden. Deze beltmolen werd in 1891 de gebouwd nadat een voorganger bij zwaar onweer was afgebrand. Aan de zuidkant van het dorp staan een eeuwenoude boerderijen. De bekendste is het ‘Hoes van Hol An’ uit 1688. Tegenover de oude boerderij ligt de Brink met de oude schaapskooi en oude waag.
• Via Aalden fiets je naar Zweeloo. Naar dit Drentse dorp maakte Vincent van Gogh vanuit Nieuw-Amsterdam een dagtocht in 1883. Hij liet zich hier inspireren door het Hervormde kerkje, dat hem deed denken aan het Schilderij L’Eglise de Greville van Jean-Francoise Millet dat hij in Parijs had gezien. Hij maakte er het ‘Hervormde kerkje in Zweeloo’, dat hem deed denken aan het schilderij L’Eglise de Grevillevan Jean-Francois Millet dat hij in Parijs had gezien. Hij legde de kerk vast in een mooie schets. Zweeloo is inmiddels overgenomen door de moderne tijd, maar dar het hier in de 19e eeuw en daarvoor erg pittoresk was, is nog steeds te zien rond de brink van het dorp. Zweeloo is het laatste dorp op deze fietsroute. Via knooppunt 67 en 72 vervolg je de route weer naar ‘De Klencke’.

TIP: Een leuk alternatief in het gebied is een wandeling maken door het unieke hoogveengebied Bargerveen.