Bosroute

Beschrijving

• De Bosroute, start bij het bezoekerscentrum Grenzeloos Doldersum. Je kan je auto op de parkeerplaats zetten en vanaf hier de route starten. Binnen in het bezoekerscentrum vind je nog informatie over de nabije omgeving, meer fiets - en wandelroutes en kan je eventuele vragen stellen.
• Het start punt ligt in het dorp Doldersum. Doldersum is een esdorp in de gemeente Westerveld, in de provincie Drenthe. Het dorp telt circa 120 inwoners. Doldersum is gelegen ten noordwesten van Dwingeloo en ten noordoosten van Vledder. Doldersum grenst aan het Nationaal Park Drents-Friese Wold. De Vledder Aa, de beek bij Doldersum en het Doldersummerveld, een heideterrein in beheer bij de stichting Het Drentse Landschap, maken deel uit van dat park. De bovenloop van de Vledder Aa is in de jaren 2002 en 2003 opnieuw ingericht. De in het begin van de jaren zestig gekanaliseerde beek heeft zijn oude loop weer teruggekregen. De rijke bovengrond is afgeplagd. Nu moet de natuur in het terrein tussen Doldersum en Wateren zich weer ontwikkelen.
• Tijdens deze route is de eerste bezienswaardigheid die je tegen komt het Urnenveld. Temidden van een omgeving die rijk is aan bossen en natuurterreinen vormen het Bouwersveld en het Koelingsveld één natuurterrein. Door het gebied lopen weinig paden waardoor het nauwelijks ontsloten is voor het publiek. Vanaf het fietspad langs de rand is het gebied echter goed te overzien. In het Koelingsveld ligt een urnenveld met grafheuvels uit de late Bronstijd. Net buiten het terrein liggen twee grafheuvels, die plaatselijk bekend zijn als "de Generaal en "de Majoor". Verspreid in het terrein zijn vondsten gedaan van vuurstenen.
• Het tweede dorp waar je doorheen komt is Vledder. Vledder is een esdorp. in de gemeente Westerveld, in de Nederlandse provincie Drenthe.
  Vledder kent, net als vele andere Drentse brinkdorpen, een lange geschiedenis. In de omgeving van Vledder zijn diverse grafheuvels en urnenvelden gevonden uit de nieuwe steentijd. Er zijn diverse prehistorische vondsten gedaan zoals stenen bijlen, barnsteen en urnen. 
  De naam Vledder duidt op een natte plaats. Het dorp heeft twee brinken, die in de volksmond de grote en de kleine brink genoemd worden.
• Daarna kom je aan bij Boschoord. Boschoord is een buurtschap in de gemeente Westerveld in de Nederlandse provincie Drenthe. De buurtschap ligt bij de grens met de provincie Friesland tussen Boijl en Doldersum.
  Het ontstaan van Boschoord hangt samen met de geschiedenis van de Maatschappij van Weldadigheid. Boschoord was de laatste van de 7 door de Maatschappij van Weldadigheid gestichte werkkoloniën. Deze maatschappij werd op initiatief van Johannes van de bosch, onder bescherming van Willem I en medewerking van prins Frederik, in 1818 opgericht met het doel paupers, bedelaars, landlopers, vondelingen en wezen op te voeden tot 'zedelijkheid en eerlijk zelfbestaan', door hen onder te brengen op landbouwkolonies op te ontginnen gronden (de andere kolonies waren Frederiksoord, Ommerschans, Veenhuizen, Wilhelminaoord en Willemsoord.
  De landbouwkolonie in 'Kolonie nr. 7', zoals het plaatsje oorspronkelijk heette, kwam niet goed van de grond als gevolg van de beperkte mogelijkheden op de ontvruchtbare grond. Uiteindelijk is dit gebied met bos ingeplant en kreeg de nederzetting de naam Boschoord.
• In Boschoord staat Hoeve Boschoord, een zorgcentrum voor mensen met een verstandelijke beperking, die om diverse redenen zijn vastgelopen in de maatschappij. Hoeve Boschoord is waarschijnlijk ontstaan uit een ontginningsschuur voor het Doldersummerveld. In 1896 is het voor het eerst benoemd als 'Boerderij Kolonie VII'. Het gebouw werd onder het bewind van de Maatschappij van Weldadigheid in gebruik genomen als verpleeginrichting voor 'jeugdige en asociale debielen'. Hoeve boschoord is inmiddels uitgegroeid tot een uniek en vooraanstaand behandelcentrum.
• Ook kom je nog door Boijl. Boijl is een streekdorp van vermoedelijk laatmiddeleeuwse oorsprong. Het is gelegen in de uiterste oostelijke punt van Weststellingwerf. Het bezit tussen de dorpen Oldeberkoop en Nijeberkoop in het noorden en Drenthe in het zuiden een vrij uitgestrekt dorpsgebied, waarin de buurschappen Boekelte en Rijsberkampen liggen. Ook buiten de vrij dichtbebouwde kern staat aan weerszijden van de Boijlerweg vrij veel bebouwing van boerderijen en woningen.
• Het dorp ligt aan de rand van het Nationaal Park Drents-Friese Wold. Het gebied wordt ten noorden ervan begrensd door het riviertje de Linde. In het dorp staat een Saksische boerderij, zijn er diverse zandwegen en petgaten. De landerijen en kavels worden omgeven door natuurlijke houtwallen en het huidige agrarische gebruik is met name melkveehouderij, akkerbouw en lelieteelt.
• Boijl kan zijn naam aan verschillende zaken hebben ontleed. Het is daarom moeilijk, omdat het op oude kaarten geschreven wordt als Buil, Beul en als Beuil. Terwijl het in de voorlopige banbrief van bisschop Guydo van Utrecht in de veertiende eeuw zelfs Boylo wordt genoemd.
  Mogelijk heeft men het Beul genoemd naar beulen: hard werken. Harder dan normaal, omdat de grond moeilijker dan elders was te bewerken. Toch neigt deze verklaring naar volksetymologie.
  Het kan ook buil zijn (zoals de bewoners het nu nog noemen): beult, wanneer het zoals nu nog de kerk, hoger dan de omgeving lag. Niet zo vreemd, want gezien de vele overstromingen vestigde men zich liever iets hoger.
  Het kan ook afkomstig zijn van het Oudfriese beile, het Friese bule of Nederlandse buil dat ronding, zwelling betekent. Dat het in bosrijk gebied lag duidt het lo (bos uit het genoemde Boylo) aan.
• Tijdens de route kom je verder nog door het prachtige dorp Langedijke. Langedijke is een dorp in de gemeente Ooststellingwerf, in de Nederlandse provincie Friesland. Het dorp is ontstaan langs een weg waaraan diverse boerderijen dichtbij elkaar stonden. De naam (letterlijk "lange weg") verwijst hier nog naar. Er staat ook een van de Klokkenstoelen in Friesland. Er hangt een klok in uit 1300; vermoedelijk oudste klok van Noord-Europa. De klok komt mogelijk van een afgelegen klooster dat bij Langedijke heeft gestaan. De plaats zelf wordt voor het eerst vermeld in 1408 als Langedijc. In 1500 als Laigedick en is het een eigen parochie. In 1640 is er sprake van 12 boerderijen die stemgerechtigd waren om recht te kunnen spreken in het dorpsgebied.
• Naast het dorp bestond het ook uit de buurtschappen Klokhuis en De Dijk maar deze worden niet meer als zelfstandige plaatsen gezien. Klokhuis lag aan de Steenmaatsdijk en de noordelijke punt van de Klokhuisdijk die overloopt in de buurtschap Laaagduurswoude. En De Dijk was de bewoning aan de Iegepoeldijk, dat in het zuidelijke verlengde ligt van het dorp en overgaat in de buurtschappen De Bult en Terwisscha.
• Daarna kom je aan bij het Canadameer. Het Canadameer (Aekingermeer) ligt in het prachtige Nationaal Park Drents-Friese Wold tussen Appelscha en Wateren, in een boomrijke omgeving. De plas is vrij diep, in het midden ongeveer 4 meter. Er is geen drijflijn aanwezig, maar kinderen kunnen dichtbij de rand prima in het water spelen. Het heeft een breed zandstrand van gemiddeld 10 meter. Er is een kiosk op loopafstand, maar er zijn geen toiletten en douches aanwezig. Het gebied rondom het zwemstrand is vooral in gebruik als natuur- en recreatiegebied. Op ongeveer 150 meter afstand liggen twee campings. Tussen 1 mei en 1 oktober zijn honden niet toegestaan bij de speelvijver.
• Tijdens de route kom je ook door Diever. Aan de rand van het Drents-Friese Wold ligt Diever. Dit esdorp staat bekend als het dorp van Shakespeare. Diever ligt in het westen van Drenthe, ten noordwesten van Dwingeloo. In 2019 woonden er in Diever en de directe omgeving ongeveer 2.650 mensen. Het dorp is gesticht in de vroege middeleeuwen. Het gebied wordt echter al veel langer bewoond; dat zie je aan Hunebed D52. Dat werd al meer dan 5.000 jaar geleden gebouwd door het Trechterbekervolk.
• Ook voor natuurliefhebbers is Diever een trekpleister. Het Drents-Friese Wold is niet voor niets een Nationaal Park: met zijn 6.000 hectare is dit na de Veluwe het grootste aaneengesloten bos- en heidegebied van Nederland. Hier kun je lekker ontspannen, eindeloos fietsen, wandelen, mountainbiken of paardrijden. Diever is een goed startpunt voor het verkennen van het Drents-Friese Wold.
• Het laatste dorp waar je doorheen komt is Oude Willem. Oude Willem is een buurtschap in de gemeenten Westerveld en Ooststellingwerf, in de Nederlandse provincies Drenthe en Friesland. Het ligt tussen Diever en Appelscha in. De plaats is genoemd naar de ontginningsmaatschappij "Het Oude Willemsveld", die het gebied in de eerste helft van de 20e eeuw heeft ontgonnen. De naam Oude Willem zou afkomstig zijn van een herder met de naam Oude Willem, die in de 19e eeuw in dit gebied zijn schapen zou hebben laten grazen. 
• Oude Willem ligt midden in het Nationaal Park Drents-Friese Wold. Het heeft een agrarische functie en een toeristische functie. In de toekomst moet deze plaats maken voor nieuwe natuur. Dit ook om de oorspronkelijke watervoorziening van Vledder Aa te herstellen. 
• In de bossen nabij Oude Willem bevindt zich een gedenkteken voor de bemanning van een Canadees vliegtuig, dat op die plek op 22 november 1943 is neergestort. Het vliegtuig maakte deel uit van een groep van 776 bommenwerpers, waarvan 764 Berlijn als doel hadden en 12 Leverkussen.
• Daarna kom je weer terug bij Grenzeloos en kan je nog kijkje nemen in het bezoekerscentrum Grenzeloos Doldersum voor nog meer informatie.